Droomeiland

Van observeren kun je leren: het strategisch inzetten van groepsvormingsspelletjes

Gouden, Zilveren of Bronzen Weken? Eén dingen weten we zeker, de vakantieweken zijn nu echt voorbij.

Intussen verschijnen er op sociale media veel leuke (filmpjes en foto’s van) Gouden Weken werkvormen en energizers. Het meest gelachen heb ik om de beker van Meester Mark (van der Werf), met daarop de tekst ‘mijn doel is om de vakantie te halen.’ En stiekem is dat ook gewoon mijn doel.

Nu heel onderwijzend Nederland lekker aan het kennismaken is, wil ik je uitnodigen om bepaalde groepsvormingsspelletjes eens strategisch in te zetten.

Tegenwoordig werk ik veel met gezinnen en het is heel leuk om te zien hoe zij omgaan met werkvormen waarbij je samen moet werken. Als je op de achtergrond blijft en van een afstandje observeert, kun je ontzettend veel informatie verkrijgen over wie welke rol op zich neemt en hoe dat dan werkt (en of dat werkt).

Eén van deze werkvormen, die ook in mijn spiksplinternieuwe Zilveren Weken uitgave terug gaat keren (ja, je leest het goed, !! PRIMEUR !!, dus zet hem op je verlanglijstje voor deze Kerst!) is Droomeiland. Het enige wat je verder nodig hebt is een groot vel papier en voldoende kleurpotloden of -stiften. Deze tekenopdracht verzorg ik vaak samen met mijn collega Renske Kracht.

Daarbij vraag je aan een groepje van zo’n drie tot vijf leerlingen, om het eiland van hun dromen te tekenen. Maar het moet ook echt een eiland zijn waarop ieder voor zich, helemaal happy is. In principe tekenen ze het Droomeiland vanuit het perspectief van een landkaart, dus van bovenaf, maar je kunt de opdracht ook vrij laten.

Reken maar dat er meteen van alles gebeurt, zodra jij je instructie hebt afgerond.

Wel overleg, geen overleg? Wie claimt welk gebied? Wie stelt zich passief op, wie assertief? Wordt er bij onenigheid een oplossing bedacht? Is er iemand die niets zegt, maar aan wiens houding je op een bepaald moment ziet gebeuren dat hij of zij afhaakt of juist aanhaakt? Wie richt zich niet op de inhoud, maar faciliteert (een potlodenslijper bijvoorbeeld…)?

Maak (mentale) aantekeningen, zodat je er op terug kunt komen!

Je maakt het extra interessant als je de groepjes regisseert. Spreek bijvoorbeeld met jezelf af, dat je extra gaat letten op één zo’n specifiek samengestelde groep. Zet de haantjes eens bij elkaar of de verlegen giechelmeiden en kijk wat er (niet) gebeurt.

Bevraag het groepje op wat je ziet gebeuren, niet veronderstellend, maar nieuwsgierig, checkend. En vergeet ze natuurlijk ook niet op de inhoud te bevragen. Want de keuze voor een hangmatje, helikopterplatform of vlindertuin, vertelt meteen iets over iemands belevingswereld. En wie mag er eigenlijk op visite komen op dat eiland? Hoe kun je er dan komen? Wat voor weer is het er?

Ik wens je veel plezier en wijsheid toe met het inzetten van deze werkvorm.

Wellicht vind je ergens nog een gaatje, om nog eens terug te denken aan jouw eigen Droomeiland, hetzij ver weg of dichtbij!

Boaz Bijleveld