De Gouden Weken - Zien & Gezien Worden

Nieuwe ronde, nieuwe kansen. Het begin van het schooljaar is weer aangebroken.

Nooit had ik kunnen vermoeden dat toen ik in 2010 aan het Gouden Weken boekje werkte, het zo’n enorm succes zou worden. Werken aan groepsvorming was ook toen niet nieuw, maar de praktische en handzame beschrijving om dit goed vorm te geven wel. Met name de vertaling van theorie naar praktijk, de combinatie met de omgekeerde oudergesprekken en de leuke werkwijze maakt het zo sterk. Inmiddels is de term dermate ingeburgerd dat vrijwel iedere school weet waar je het over hebt als je over De Gouden Weken spreekt.

Piet Gieles was met een artikel over groepsvorming in de eerste schoolweken, de inspiratiebron voor wat mijn oud-collega Frans Meijer omdoopte naar De Gouden Weken training. We hebben het dan over de zero's, 2000-2010. Maar toen Frans elders ging werken, bleef er vraag naar deze training, vanwege de positieve ervaringen hiermee. En zo is het ontstaan; de behoefte aan een draaiboek werd een boekje en de concrete taal waarmee theorie naar praktijk werd omgezet bleek een succes.

Een succes dat ook vele anderen heeft geïnspireerd om aan de hand van artikelen, bronnen en websites het programma aan te vullen of naar eigen inzicht in te richten. En een succes dat mij heeft geïnspireerd om te werken aan boeken als Verbindend Leiderschap in een Uitdagende Groep, het kinderboek Verantemewatte en mijn debuutroman waarmee ik vanaf oktober uitgevers zal gaan benaderen.

Maar het begon allemaal met De Gouden Weken, mijn kindje. Dat er meer in het vat zit mag duidelijk zijn. Hopelijk vind ik de tijd om dit verder vorm te geven in 2019. Door mijn jarenlange ervaring in het werken met zowel leerlingen als docenten weet ik waar de behoefte ligt. Een programma afdraaien is niet zo moeilijk, maar je doel bereiken wel. Namelijk zien en gezien worden, de essentie van alle programma’s op sociaal-emotioneel gebied.

Recent kwam ik op een school voor voortgezet speciaal onderwijs, waarvan een leerling plots was overleden. De beschrijving door de docenten emotioneerde me enorm. Van een algemeen krantenbericht was hij plots iemand van vlees en bloed geworden. Iemand met wensen en dromen, met unieke eigenschappen en bovenal; iemand die gezien werd.

Vaak horen we de mooie woorden alleen bij ons afscheid. Hoe belangrijk is het dus ook om ze te laten horen nu we er nog zijn. Nu zij er nog zijn. Bij jou in de klas.

Gelukkig bevond ik mij in een omgeving die dit ook uitstraalde. Dankzij bottom-updenken en een doortastende directeur staat er nu een schoolgebouw in een inspirerende omgeving dat recht doet aan de speciale behoeften van deze leerlingen. Een schoolgebouw dat verwelkomend is en dat hen samen met een enthousiast team klaarstoomt voor de maatschappij. Een gebouw dat er na zes jaar nog steeds uitziet alsof het gisteren net is opgeleverd.

En niet onbelangrijk… een gebouw dat gedragsproblemen helpt te voorkomen en daarmee het succes van programma’s als De Gouden Weken vergroot.

Een leuke oefening die kan helpen om anderen te zien en zelf gezien te worden, is en blijft de ‘marshmallow challenge’. Wederom heb ik de afgelopen periode veel lol mogen beleven aan zowel kinderen als docententeams die als een malle spaghettitorens bouwden en waarbij uitsluitend de volwassenen schaamteloos vals probeerden te spelen.

Je hoeft de naam ‘marshmallow challenge’ op google maar in te tikken om volop treffers te vinden hoe je hem uitvoert. Deze doldwaze oefening is geschikt van zeer jong tot oud, en perfect als teambuilder. De uitleg is ook terug te vinden in één van mijn posts op Facebook (pagina Boaz Bijleveld).

Omdat er juist uit de reflectie veel te halen valt, heb ik wat vragen van het Engels naar het Nederlands vertaald.

http://www.leadershipchallenge.com/resource/challenging-the-process-with-the-marshmallow-challenge.aspx

Was er een leider in je team? Wie was het en wie besloot dat diegene de leider zou zijn?
Als er geen leider was, denk je dat het geholpen zou hebben als er eentje was toegewezen?
Als je een leider had, hoe deed diegene het? Op wat voor manier stuurde hij/zij aan en hielp dat?
Hoe behulpzaam was iedereen tijdens het bouwen? Ontpopte iemand zich als expert?
Is er iemand tijdens de opdracht gefrustreerd afgehaakt? Zo ja, hoe had jij/de groep ervoor kunnen zorgen dat deze persoon meer betrokken bleef?
Vond je dat er ruimte was voor ieders idee in te brengen?
Hoe voelde je je toen de tijdslimiet eraan kwam? Was het werken onder druk helpend of niet?
Terugkijkend op de opdracht, wat zou je een volgende keer kunnen doen om je vaardigheid te versterken?
Kon je het vanaf een afstandje bekijken en overzien? Zijn je dingen opgevallen tijdens het proces?
Heb je kleine succesjes gevierd? Zo ja, hoe heb je dit gedaan en hielp dit?